Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkan Vekili İbrahim Güllü, Radyo Sputnik‘te yayınlanan Okan Aslan’la Gün Ortası programına konuk oldu. Güllü, kafelerdeki “masa tarifesi” uygulaması hakkında konuştu.
İbrahim Güllü, konuya ilişkin şunları aktardı:
Masa tarifesi uygulamasına hem müşteri tarafından hem de işletmeler tarafından bakmak lazım. Son zamanlarda tüketicinin aleyhine birtakım uygulamalar çoğalmaya ve yaygınlaşmaya başladı. Kuver ücretleri gibi, servis ücretleri gibi, rezervasyon kaparo ücretleri gibi ya da belli bir harcama limiti konulması gibi bir takım tüketicinin aleyhine diye adlandırabileceğimiz birtakım uygulamalar yaygınlaşıyor ve maalesef bu konuda da yeni yeni mağduriyetler ekleniyor. Kafe ve restoranlar masaların fazla sürede işgal edilmemesi dolayısıyla da örneğin otuz dakikada bir sipariş verme gibi ya da masayı işgal etmeden dolayı belki de işgaliye adı altında mı adlandırmak gerekir. Olayın tüketici cephesindeyiz ama esnafımızı da yani bu uygulamayı yapmaya çalışan esnafı da anlamaya çalışıyoruz. İşetme sahipleri, ‘kiralar ve giderlerimiz çok arttı, bir müşteri orada bir çay içiyor, bir kahve içiyor ama iki saat, üç saat o masayı işgal ediyor. Dolayısıyla müşterilerimize masa tahsis edemiyoruz veya yeni gelen müşteriye masa veremiyoruz. Müşteri kaybına uğruyoruz’ şeklinde konuşuyorlar. Masa tarifesi uygulamasındaki temel felsefe bu. İşletme sahipleri, çözüm ürettik mantığıyla yaklaşıyorlar.
‘Tüketiciye yönelik etik ve ticari ahlak dışı bir anlayış’
Evvel emirde böyle bir ücretin talep edilebilmesi için kafe ve restoranlar, fiyat tabelalarına ve menülere tüketicinin gözle görebileceği şekilde “masa tarifesi uygulaması” yapıldığını yazması gerekiyor diye Güllü, sözlerine şöyle devam etti:
30 dakikada bir sipariş verme zorunluluğu vardır ya da burada masa ücreti örneğin 100 lira masa ücreti alınmaktadır şeklinde bir tabelanın gözle görünür şekilde olması lazım. Eğer böyle bir durum yoksa yine aynı şekilde masaların üzerindeki o menülerde o fiyatlandırma listelerinde yine bunun açık bir şekilde yazılması lazım. Tüketicinin bilgilendirme hakkı ve fiyat etiketi yönetmeliğinde sunulan mal ve hizmetlerin tüm vergisel yükümlülüklerde dahil birim fiyatlarının yazılma zorunluluğu söz konusu. Dolayısıyla tüketici eğer zaten böyle bir tarife böyle bir fiyat listesi olmadan girip oraya oturmuşsa böyle bir şeyi zaten talep edemezler. İşin hukuki boyutunu geçin zaten böyle bir şey talep edilemez. Tüketiciye yesen de yemesen de içsen de içmesen de bu parayı bana vereceksin ya da şu kadar lira eğer benden sipariş verirsen örneğin 300 liranın altında bir harcama yaparsan yiyip içersen ben senden şu kadar lirada masa ücreti alırım gibi bir yaklaşım ve tavır zorlayıcı etkidir. Tüketiciye yönelik etik ve ticari ahlak dışı bir anlayış.
“Kafe ve restoranlar, üniversitelerin çevresinde açıldı. Çünkü buralarda ciddi potansiyel gördüler” diyen Güllü, sözlerini şöyle sonlandırdı:
İşletme sahiplerinin zamanında potansiyel olarak gördüğünüz gelir kapısı gördüğünüz insanlar gelirken şikâyetleri yoktu. Ama sonra ne yaptınız? Kiralar artınca çözümü böyle bir yola böyle etik dışı bir davranışa başvurmaya çalıştınız. Bu kabul edilemez. Tüketici açısından burada aslında yasal mevzuatımıza baktığımızda Tüketici Kanunumuzun 6. maddesinde bir mal ve hizmetin alımı bir başka mal ve hizmetin alımına tabi tutulamaz, zorlanamaz, bağlanamaz şekli hükümler var. Yine 7. maddede sipariş edilmeyen mal ve hizmetlerden dolayı tüketiciden yani işte siz otururken istemediğiniz halde masanıza çayı koydu adam ya da kahveyi koydu. Tüketiciden sipariş ettiği bir mal ve hizmetten dolayı herhangi bir ücret, bir ücretlendirme talep edilemez. Tüketici Kanunumuzda da diyor ki haksız ticari uygulama yapamazsın diyor. İşte bu bir haksız ticari uygulama olarak değerlendirildi. Biz tüketicilerimize şunu söylüyoruz, bu tür uygulama yapan firmaları, işletmeleri girmeyin, ayak basmayın, alışveriş yapmayın. Aynı zamanda bu konuda bu işletmelerin Ticaret Bakanlığı’na ve Cimer üzerinden yine E-Devlet şikayette bulunabilir. Tüketicimiz, Ankara’da bulunan bir aslında çok fazla da kamuoyunda bilinmeyen TİHEK diye kısa adıyla adlandırdığımız Türkiye İnsan Hakları Eşitlik Kurumu şeklinde bir kurumumuz var. Buraya da şikâyetlerini bildirebilirler.
