ABD Başkanı Donald Trump, Rusya’nın Ukrayna’ya karşı yürüttüğü savaşın sona erdirilmesi için 50 gün içinde anlaşma sağlanmaması durumunda, Moskova ile ticaret yapan ülkelere yüzde 100’e varan ek gümrük vergileri uygulanabileceğini bildirdi.
Trump, Beyaz Saray’da NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ile yaptığı görüşmede, “50 gün içinde bir anlaşmaya varılamazsa, çok ağır gümrük vergileri uygulayacağız” ifadesini kullandı.
ABD Başkanı, hangi ülkelerin bu vergilerden etkileneceğine dair ayrıntı vermezken, Rusya’nın da bu kapsamda değerlendirildiğini kaydetti. Reuters haber ajansı, Beyaz Saray’dan bir yetkiliye dayandırdığı haberinde, uygulanacak yaptırımların Moskova’nın ticaret ortaklarını kapsayacağını aktardı.
Türkiye, başta doğalgaz olmak üzere Rusya’dan ithalata devam eden ülkeler arasında.
Trump, “Ticareti pek çok amaç için kullanıyorum. Ancak savaşları sonlandırmak için harika bir araç” değerlendirmesinde bulundu.
ABD’nin Ukrayna’daki savaş bağlamında yaklaşık 350 milyar dolar harcadığını belirten Trump, savaşın sona ermesini istediklerini söyledi.
Kiev’e yeni silah sevkıyatlarına onay
Rutte ile görüşmesi sırasında Trump, Ukrayna’ya çok kısa sürede önemli miktarda silah temin edeceklerini de söyledi.
Trump ne tür silahların tedarik edileceğine dair detay vermedi ancak Patriot hava savunma sistemlerinin teslimatlara dahil olacağını belirtti. Avrupa ülkelerinin stoklarındaki cephanenin “günler içinde” Ukrayna’ya sevk edilebileceğini söyleyen Trump, sonrasında bu ülkelerin, Kiev’e gönderdikleri silahların yerine ABD’den yenilerini satın alacaklarını kaydetti.
Silah sevkıyatını NATO koordine edecek
ABD Başkanı ülkesinin Ukrayna’ya sağlanan silahlar için hiçbir ödeme yapmayacağını, başta Almanya olmak üzere Avrupa ülkelerinin bu maliyete katlanmaya “fazlasıyla istekli olduklarını” ifade etti.
Trump’ın açıklamasına göre süreç NATO’nun koordinasyonunda ilerleyecek.
Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in kendisini şu ana dek “hayal kırıklığına uğrattığını” da belirtti.
Putin’le anlaşmaya çalıştığını anlatan Trump, “Birçok kez telefonda konuştuk. Her seferinde ‘Ne güzel geçti’ dediğim görüşmelerin ardından Kiev’e yeni saldırılar oldu. Bu tekrar tekrar olunca artık konuşmanın bir anlamı kalmıyor” dedi.
Trump, göreve geldikten sonra birden fazla kez Rusya ile bir anlaşmaya yaklaştıklarını hissettiğini ancak bunların hiçbirinin gerçekleşmediğini belirteren Putin’i suçladı.
ABD Başkanı, Rutte ile Beyaz Saray’daki görüşmesi öncesinde Kiev’e desteği artıracağını duyurmuştu. Maryland’deki Joint Bası Andrews Hava Üssü’nde gazetecilere yaptığı açıklamada Trump, “Ukrayna’ya acilen ihtiyaç duydukları Patriotları göndereceğiz” dedi ama sistemlerin tam sayısına ilişkin bilgi vermedi, “sayının oldukça fazla olacağını” ifade etti.
Sistemlerin Avrupa Birliği (AB) tarafından finanse edileceğini belirten Trump, “Bu bizim için bir iş anlaşması olacak” diyerek kendilerinin bir ödeme yapmayacağını vurguladı.
NATO’nun da ABD askeri teknolojisi satın alacağını belirten Trump, “Temelde onlara (NATO) çeşitli gelişmiş askeri teçhizat göndereceğiz ve onlar da bunun bedelini bize yüzde 100 ödeyecekler” dedi.
Ödemeyi Almanya mı yapacak?
Almanya Başbakanı Friedrich Merz geçen hafta Roma’da yaptığı açıklamada, Berlin’in Ukrayna’ya teslim edilmek üzere ABD yapımı Patriot hava savunma sistemlerini satın almayı planladığını söylemiş, Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskiy de daha sonra Almanya’nın iki Patriot sistemi için ödeme yapmayı kabul ettiğini açıklamıştı.
Ukrayna, Rusya’nın insansız hava araçları ve füzelerle gerçekleştirdiği büyük çaplı saldırılara karşı koymak için hava savunması konusunda Batı’dan daha fazla yardım talep ediyor.
ABD Başkanı Trump, göreve geldiğinde Ukrayna’ya silah sevkiyatına son vereceğini söylemiş ancak bundan daha sonra geri adım atmıştı. Trump’ın Rusya ve Ukrayna arasında barış sağlama girişimleri de sonuç vermedi.
