ABD’nin New York şehrindeki Birleşmiş Milletler (BM) konferansında Türkiye, Arap Birliği, Avrupa Birliği ve 16 ülke, Filistin konusunda yedi sayfalık bir bildirgeye imza attı. 42 maddeden oluşan bildirgede Hamas’ın İsrail’e 7 Ekim 2023’te gerçekleştirdiği saldırılar kınanırken, “Gazze’deki savaşın sona ermesi için Hamas, Gazze’deki yönetimine son vermeli ve silahlarını Filistin yönetimine teslim etmeli” denildi.
Emekli Büyükelçi Hakan Okçal bildirgeyi Cumhuriyet’e değerlendirirken, AKP’nin bugüne kadar hep Hamas yanlısı bir tutum aldığına dikkat çekti. Bildirge, Erdoğan’ın Hamas’a destek veren söylemlerini de akıllara getirdi.
BM’deki konferansa Türkiye’yi temsilen Dışişleri Bakan Yardımcısı Nuh Yılmaz katıldı. Konferansta ortaya çıkan New York Bildirgesi’ne Türkiye ile birlikte Kanada, Fransa, Mısır, Ürdün, Suudi Arabistan, Katar ve daha pek çok ülke imza atarken ABD ve İsrail konferansa katılmadı. 42 maddelik bildirgenin bazı bölümleri ise dikkat çekti.
‘SİLAHLAR FİLİSTİN YÖNETİMİNE VERİLMELİ’
Filistin Sorununun Barışçıl Çözümüne ve İki Devletli Çözümün Uygulanmasına ilişkin New York Bildirgesi’nde Hamas’ın 7 Ekim 2023’te sivillere yönelik saldırıları kınandı. Benzer şekilde İsrail’in Gazze’deki sivillere ve sivil altyapıya yönelik yıkıcı insani felakete yol açan saldırıları kınandı. İsrail’in Gazze’den tamamıyla çekilmesi gerektiği belirtilen bildirgede, “Gazze’deki savaşın sona ermesi için Hamas, Gazze’deki yönetimine son vermeli ve silahlarını Filistin yönetimine teslim etmelidir” denildi. 1967 sınırları temelinde iki devletli çözüm vurgusu yapıldı. Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, bildirgenin önemini, “Arap ülkeleri ve Ortadoğu’daki ülkeler ilk kez Hamas’ı ve 7 Ekim’i kınıyor, Hamas’a silah bırakma ve Filistin’in yönetiminden çekilme çağrısı yapıyor ve gelecekte İsrail’le ilişkileri normalleştirme niyetlerini açıkça ifade ediyorlar” sözleriyle ortaya koydu.
‘AKP HAMAS’A HEP YAKIN DAVRANDI’
Emekli Büyükelçi Hakan Okçal, bildirgeyi Cumhuriyet’e değerlendirdi. AKP’nin bugüne kadar Hamas yanlısı bir tutum aldığına dikkat çeken Okçal, “Öteden beri Filistin hükümetine karşı Hamas tercih edilmişti. Hamas’a daha yakın davranıldı, Ankara’da ağırlandılar. Hatta 2023’ten beri de Hamas lehine bir tavır sergilenmişti” dedi. Okçal, öte yandan, 7 Ekim saldırılarının terör saldırıları olduğunu, bunun kınanmasını doğru bulduğunu söyledi.
ERDOĞAN’IN HAMAS TUTUMU
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 25 Ekim 2023’te, “Hamas bir terör örgütü değil, topraklarını ve vatandaşlarını koruma mücadelesi veren bir kurtuluş ve mücahitler grubudur” demişti. Erdoğan, 17 Nisan 2024’te ise, “Milli mücadele sırasında Türkiye’deki Kuvayi Milliye neyse Hamas da aynen odur” sözlerini kullanmıştı. Cumhurbaşkanı, 2024’te öldürülen Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye dahil olmak üzere çok sayıda Hamaslı yetkiliyi Türkiye’de kabul etmişti.
